FACTORS AFFECTING FAMILY FUNCTION ON HOME CARE FOR CHRONIC KIDNEY DISEASE PATIENTS RECEIVING CONTINUOUS AMBULATORY PERITONEAL DIALYSIS

Abstract

Families play an important role in caring for chronic kidney disease patients requiring peritoneal dialysis. The purpose of this study is to identify factors affecting family functioning on home care for chronic kidney disease patients receiving continuous ambulatory peritoneal dialysis (CAPD) by applied the MCMaster Model of Family Functioning (MMFF). The research samples 224 families of CAPD who patients received treatment at Ban Phaeo-Charoen Krung Hospital. They were selected by simple random sampling. Structured questionnaires were used for data collection composed 5 parts as general information of family and patient, family relationship, knowledge of family, Social support and family functioning. Their reliabilities were .78, .42, .87 and .81 respectively. Data were analysed by using descriptive statistics and enter multiple regression analysis. The results showed that family functioning in caring for chronic kidney disease patients undergoing continuous peritoneal dialysis was at the highest level (M = 3.27, SD = 1.01). The best caring activity taking the patient to hospital was at the highest level (M = 3.88, SD = 0.43). Knowledge about caring CAPD (β = .342), family relationship (β = .316), social support (β = .245), dialysis period (β = -.165) and family characteristics (β = .148) could joinly explain 25.1% of varience in family functioning. The results of this research are guidelines for nurses and related staff. Supporting family functions through family education and counseling. Promote family relationships and social support in the follow-up care, especially the group of patients who started dialysis in the early stages.

ครอบครัว มีบทบาทสำคัญในการดูแลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่ต้องได้รับการล้างไต ทางช่องท้อง การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการทำหน้าที่ของครอบครัว ในการดูแลสุขภาพที่บ้านของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง ที่ได้รับการรักษาด้วยการล้างไตทางช่องท้องอย่างต่อเนื่อง โดยประยุกต์แนวคิดการปฏิบัติหน้าที่ของครอบครัวของแมคมาสเตอร์โมเดล (McMaster model) (MCMaster model of family functioning; MMFF) กลุ่มตัวอย่าง คือ ครอบครัวที่มีผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง ที่ได้รับการรักษาด้วยการล้างไตทางช่องท้องอย่างต่อเนื่อง และมารับการรักษาที่โรงพยาบาลบ้านแพ้ว สาขาเจริญกรุง จำนวน 224 ครอบครัว คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างด้วยวิธีการสุ่มอย่างง่าย เครื่องมือที่ใช้ใน การวิจัยเป็นแบบสอบถาม ประกอบด้วย ข้อมูลทั่วไป สัมพันธภาพในครอบครัว ความรู้ในการดูแลผู้ป่วยของครอบครัว การสนับสนุนทางสังคม และการทำหน้าที่ของครอบครัว ค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ .78, .42, .87 และ .81 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติบรรยายและสถิติถดถอยพหุคูณแบบนำตัวแปร เข้าทั้งหมด (Enter multiple regression analysis) ผลการศึกษา พบว่า การทำหน้าที่ของครอบครัวในการดูแลสุขภาพที่บ้านของผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาด้วยการล้างไตทางช่องท้องอย่างต่อเนื่อง พบว่า โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด (M = 3.27, SD = 1.01) โดยทำหน้าที่พาผู้ป่วยมาตรวจตามนัดอยู่ในระดับมากที่สุด (M = 3.88, SD = 0.43) ปัจจัยร่วมทำนายการทำหน้าที่ครอบครัวในการดูแลสุขภาพที่บ้าน ได้แก่ ความรู้ในการดูแลผู้ป่วยของครอบครัว (β =.342) สัมพันธภาพในครอบครัว (β = .316) การสนับสนุนทางสังคม (β =.245) ระยะเวลาการล้างไต (β = -.165) และจำนวนสมาชิกในครอบครัว (β = .148) สามารถร่วมกันทำนายได้ร้อยละ 25.1 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ < .05 ผลจากการวิจัยนี้ เป็นแนวทางให้พยาบาลและเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง ส่งเสริมการทำหน้าที่ของครอบครัวได้ด้วยการให้ความรู้และคำปรึกษาครอบครัว ส่งเสริมสัมพันธภาพและการสนับสนุนทางสังคมของครอบครัว ในการติดตามดูแลโดยเฉพาะกลุ่มผู้ป่วยที่เริ่มล้างไตในระยะแรก