FACTORS INFLUENCING HEALTH LITERACY RELATED PREGNANCY PREVENTION AMONG FEMALE ADOLESCENT STUDENTS IN SI SA KET PROVINCE

Abstract

Teenage pregnancy has become an important social and public health problem in female adolescent students. Enhancing health literacy is essential. This study aimed to study health literacy related pregnancy prevention and its factors among female adolescent students. The simple random sampling technique was conducted to select 320 female students at secondary high school in Si Sa Ket province. Data were collected by questionnaires comprised attitude toward pregnancy prevention, perceived self-efficacy for pregnancy prevention, communication with parents about sex, perception of sexual behavior and pregnancy prevention of peers, and health literacy related pregnancy prevention. Data were analyzed by descriptive statistics and stepwise multiple regression.

The results reveals that female adolescents had fair level of health literacy related pregnancy prevention (71.3%). By controlling personal and social factors, the results showed that communication with parents about sex (β = 0.34, p < .001), attitude toward pregnancy prevention (β = -0.23, p < .001) and an academic achievement (β = 0.14, p < .01) were together significantly accounted for 17.90% of variance in health literacy related pregnancy prevention (R2 = .179, p < .01). Results suggest that promoting of health literacy related pregnancy prevention among female adolescent students should focus on changing attitudes toward pregnancy and communication skill training on pregnancy prevention between adolescents and their parents.

การตั้งครรภ์ในวัยรุ่นเป็นปัญหาทางสังคมและสาธารณสุขที่สำคัญในนักเรียนวัยรุ่นหญิง การเสริมสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพจึงเป็นสิ่งจำเป็น การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา ความรอบรู้ด้านสุขภาพ/ การป้องกันการตั้งครรภ์และปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความรอบรู้ด้านสุขภาพเพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นหญิง กลุ่มตัวอย่างคือ นักเรียนหญิงชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4-6 ในจังหวัดศรีสะเกษ จำนวน 320 คน ได้จากการสุ่มกลุ่มตัวอย่างอย่างง่าย รวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามประกอบด้วย ทัศนคติการป้องกันการตั้งครรภ์ การรับรู้สมรรถนะของตนเองในการป้องกันการตั้งครรภ์ ความสะดวกใจในการสื่อสารเรื่องเพศกับพ่อแม่ การรับรู้เรื่องเพศและการป้องกันการตั้งครรภ์ ของเพื่อน และแบบวัดความรอบรู้ด้านสุขภาพเพื่อการป้องกันการตั้งครรภ์ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา และสถิติการวิเคราะห์สมการถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน

ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างมีความรอบรู้ด้านสุขภาพเพื่อการป้องกันการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นหญิง พบว่า โดยรวมอยู่ในระดับปานกลางคิดเป็นร้อยละ 71.3 เมื่อวิเคราะห์ปัจจัยทำนายโดยควบคุมปัจจัยส่วนบุคคล และปัจจัยด้านสังคม พบว่า ความสะดวกใจในการสื่อสารเรื่องเพศกับพ่อแม่ (β = 0.34, p < .001) ทัศนคติการคุมกำเนิด (β = -0.23, p < .001) และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน (β = 0.14, p < .01) ร่วมกันทำนายความรอบรู้ด้านสุขภาพเพื่อการป้องกันการตั้งครรภ์ได้ร้อยละ 17.90 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 (R2 = .179, p < .01) ผลการศึกษานี้เสนอแนะว่าการส่งเสริมวัยรุ่นหญิงที่อยู่ในวัยเรียนให้มีความรอบรู้ด้านสุขภาพเพื่อการป้องกัน การตั้งครรภ์ ควรเน้นการปรับเปลี่ยนทัศนคติต่อการป้องกันการตั้งครรภ์ควบคู่กับการสร้างเสริมทักษะ การสื่อสารระหว่างพ่อแม่ และวัยรุ่นหญิงเกี่ยวกับการป้องกันการตั้งครรภ์